Kan ik leraar worden op latere leeftijd?

Een veelvoorkomende vraag onder mensen die een carrièreswitch overwegen is “Ben ik niet te oud om een overstap te maken?”. In dit artikel worden deze en andere vragen over een overstap naar het onderwijs besproken.

Je bent nooit te oud om te leren. Iemand die op latere leeftijd een overstap maakt naar het onderwijs kan voor een school juist erg waardevol zijn. Doordat je levens- en werkervaring hebt opgebouwd breng je nieuwe ideeën en inzichten met je mee. Daarnaast heb je vaak beter in beeld wat je sterke punten zijn en op welke onderdelen je beter om hulp kan vragen. Het helpt je bij een overstap dat je goed kunt uitleggen wat je komt brengen en je tegelijkertijd open staat voor het leren van je nieuwe vak.

Een vraag die mensen die op latere leeftijd een overstap naar het onderwijs overwegen vaak hebben is wat de lengte van een eventueel opleidingstraject is. Het antwoord hierop is afhankelijk van het traject waarvoor je kiest. Zo kun je in sommige gevallen gelijk met een nieuwe functie beginnen, of anders misschien een verkort leer-werktraject volgen waarmee je meteen werkzaam bent in het onderwijs. Als je de overstap nog niet gelijk wilt maken, kun je er ook voor kiezen om een deeltijdopleiding naast je huidige baan te starten. Hieronder bespreken we een aantal van de opleidingsopties. Ook kun je via onze Routetool bekijken wat voor jou mogelijke routes zijn.

Een zij-instroomtraject

Voor overstappers die direct aan de slag willen in het primair- of voortgezet onderwijs bestaat het Zij-instroom in het Beroep-traject (ZiB). Tijdens een zij-instroomtraject sta je vanaf dag één voor de klas. Daarnaast studeer je één dag per week aan een hogeschool of universiteit om je lesbevoegdheid te halen. Dit traject is gesubsidieerd vanuit de overheid en je ontvangt salaris voor het werk dat je doet. Een zij-instroomtraject duurt maximaal twee jaar.

Let op: er gelden toelatingseisen voor dit traject. Voor het zij-instroomtraject voor de pabo geldt dat je minimaal een hbo-bachelordiploma op zak moet hebben om hiervoor toelaatbaar te zijn. Voor een zij-instroomtraject voor het voortgezet onderwijs geldt dat ook, maar dan is het vaak ook gewenst dat je een diploma hebt in de richting van het schoolvak waarvoor je wilt gaan zij-instromen. Een voorbeeld hiervan is dat je bijvoorbeeld een bachelor wiskunde (of iets soortgelijks) hebt afgerond om toegelaten te worden tot een zij-instroomtraject voor een lerarenopleiding wiskunde.

Meer weten over het zij-instroomtraject? In dit artikel lees je meer over zij-instromen in het primair onderwijs. In dit artikel kun je meer lezen over hoe je kunt zij-instromen als leraar in het voortgezet onderwijs.

Een PDG-traject

Spreekt lesgeven in het mbo je aan? Dan kun je overwegen om een PDG-traject te volgen. Met dit zij-instroomtraject ga je meteen voor de klas staan in het mbo en haal je binnen 10 tot 18 maanden de bekwaamheid waarmee je in het mbo docent mag zijn. Ook dit traject wordt gesubsidieerd vanuit de overheid en je wordt betaald voor het werk dat je doet.

Let op: ook voor dit traject gelden toelatingseisen. Deze toelatingseisen zijn dat je minimaal een hbo-bachelordiploma hebt, óf dat je minimaal drie jaar werkervaring hebt in een bepaalde sector en hbo werk- en denkniveau kunt aantonen. Zo zou je met werkervaring binnen de ICT misschien wel aan de slag kunnen als docent software development, of als ervaren kapper als docent aan een kappersopleiding.

Klinkt een PDG-traject als iets voor jou? In dit artikel staat alle informatie over het volgen van een PDG-traject op een rijtje.

Aan de slag in het hoger onderwijs

Wanneer je zelf aan een hogeschool of universiteit gestudeerd hebt, is er de optie om docent te worden in het hoger onderwijs. Onder het hoger onderwijs vallen hbo’s en universiteiten. Om hier aan de slag te gaan is geen specifieke lerarenopleiding vereist. Wel wordt er bij een sollicitatie gekeken of je aantoonbare kennis hebt over het vakgebied van de studierichting waar je solliciteert. Dit toon je aan met bijvoorbeeld een bachelor- en masterdiploma. Nadat je bent aangenomen als docent ga je wel aan de slag om een didactische aantekening te halen.

Meer weten over werken op een hogeschool of universiteit? Lees dan het artikel ‘Hoe word ik docent in het hoger onderwijs?’.  

Andere functies in het onderwijs

Binnen een school werken niet alleen maar leraren. Voor iedereen met een passie voor de ontwikkeling van leerlingen en studenten is een functie in het onderwijs te vinden. De invulling van de functies op school verschillen binnen de drie onderwijssectoren (basisonderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs). Sterker nog: iedere school is uiteindelijk zelf verantwoordelijk voor de taakverdeling binnen het onderwijsteam.

Op een basisschool en in het speciaal onderwijs vind je bijvoorbeeld onderwijsassistenten, locatieleiders, teamleiders, intern begeleiders, remedial teachers, conciërges, gymleerkrachten, administratief medewerkers en schoolleiders. Op middelbare scholen spelen het managementteam, de conciërges, de roostermakers, de onderwijsondersteuners, verzuimcoördinatoren en de zorgmedewerkers een onmisbare rol. In het mbo is er in het onderwijs naast docenten ook een grote rol voor instructeurs. Daarnaast zorgen onder andere de onderwijsondersteuners, roostermakers, teamleiders en conciërges ervoor dat studenten dagelijks goed onderwijs kunnen volgen. Voor veel van deze functies is het niet wettelijk vastgelegd wat voor een opleiding je ervoor moet hebben gevold. Je kunt bijvoorbeeld op een vacaturesite als Meesterbaan kijken wat er precies gevraagd wordt voor jouw droomfunctie.